دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع): در ماه رمضان خود را به قرآن عرضه کنیم/ ضرورت تدبر و تفکر در آیات الهی

اخبار اخبار دبیرکل

شنبه, 06 ارديبهشت 1399

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در پایان درس مجازی خارج فقه که هفته گذشته برگزار شد، در آستانه ماه مبارک رمضان به بیان نکاتی درباره روزه و آثار آن پرداختند.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در پایان درس مجازی خارج فقه که هفته گذشته (روز سه شنبه دوم اردیبهشت 1399) برگزار شد، در آستانه ماه مبارک رمضان به بیان نکاتی درباره روزه و آثار آن پرداخت.

متن کامل بیانات آیت الله «رضا رمضانی» به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

نکته اول در رابطه با استفاده از این فرصت است. ما به مهمانی خدا دعوت شده ایم. بزرگان ما این نکته را توجه داده اند که این مهمانی را درک کنیم. کلمه ی مهمانی، این حقیقت مهمانی که در اینجا متوجه انسان سالک و انسان مومن شده است: ﴿ياأَيُّهَاالَّذينَآمَنُواكُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون‏﴾

* تاثیرات جسمی و روحی روزه

این نکته باید مورد توجه قرار گیرد و درک شود. این مهمانی آنقدر مهم است که خدای متعال می فرماید: من پاداش می دهم به کسانی که حریم آن را حفظ می کنند و روزه دار هستند، الصوم لی، روزه مربوط به من است و من پاداش می دهم یا خودم پاداش روزه دار می شوم. آثار بسیاری برای این روزه ذکر شده است، چه آثار دنیوی و چه أخروی، اثار اخروی آن امان من النار است، سپر بودن است، اثر دنیایی اش نیز به فردی و اجتماعی تقسیم می شود. اثر فردی آن جسمی است. به نوعی این صوموا تصحوا، شاید به نوعی اشاره می کند به اینکه انسان اگر روزه بگیرد برای سلامت تن و بدن هم خوب است و امروزه معتقدند سیستم دفاعی بدن را قوی می کند. نه اینکه انسان ضعیف می شود بلکه سیستم دفاعی بدن به لحاظ پزشکی با توجه به متخصصانی که در این زمینه نظر داده اند قوی می شود. به لحاظ روحی هم خب انسان اخلاص را تجربه می کند، تقوا را تجربه می کند، لعلکم تتقون، وقتی که انسان از این تقوا هم بهره مند شود از علم الهی که نورانیت می آورد در وجود انسان، در قلب انسان، بهره مند می شود و استفاده می کند. لعلکم تتقون. و در اواخر سوره مبارکه بقره می فرماید: اتقوا الله و یعلمکم الله، این ها مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد.

آثار اجتماعی آن هم این است که اغنیای مومن که روزه می گیرند بیشتر به فقراء توجه می کنند و تلطیف روح برای آن ها حاصل می شود. روح آن ها نرم می شود و با نرمی و لطافتی را که در روح  و جان آن ها ایجاد می شود، توجه بیشتر به فقراء می کنند. با آن ها هم نشین می شوند در صدد حل مشکلات آن ها بر می آیند. به نوعی تلاش می کنند که فقر را از بین ببرند، این خیلی مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد. و البته خب این تلطیف روح وقتی که برای انسان به دست بیاید، انسان خدای متعال را به مهمانی خودش دعوت می کند که می فرماید: أنأ عند منکسرۀ قلوبهم یعنی من نزد دل های شکسته هستم. تلاش ما هم باید بر این باشد که از مرحله ی صوم البطن بگذریم و از احکامی که در این حوزه است که اشاره به صوم البطن دارد، بگذریم. باید توفیق پیدا کنیم به اینکه بتوانیم فکرمان را به اینجا برسانیم که مسیرمان مسیر حق باشد، توجه به آثار الهی، ایات الهی، نعمت های ظاهری و باطنی خداوند داشته باشیم. بتوانیم به صوم النفس برسیم، نفس را ارتقاء بدهیم و توجه به حضرت حق داشته باشیم. حالا به بیانی که برخی نقل می کنند از روزه ی عامی و عوامی به روزه ی خاصی برسیم. حالا آن اخص الخواص برای یک عده خاصی است که بهره می گیرند که به غیر حق توجه ندارند. همین که در این ماه زمینه فراهم می شود برخی دعا ها را می شنویم مثل دعای سحر، دعای ابوحمزه، دعای افتتاح، دعا  های روزانه را می خوانیم. از خدا باید بخواهیم که انشاءالله درک شب های قدر را داشته باشیم و بهترین مقدرات را برای خودمان رقم بزنیم و شب قدر را به معنای دقیق کلمه یک مقداری بفهمیم و تلاش ما این باشد که انشاءالله یک ذره ای از شب قدر را آدم متوجه بشود که این شب ها قطعا شب های تخلیه، تجلیه، تحلیه است. اینکه زشتی ها از نفس دور شود و انسان نوعی پیرایش را، نوعی آرایش را در خودش به وجود بیاورد آراسته بشود به صفات حسنه و بتواند استغفار کند و پاک شود، همانطوری که در روایات آمده که در شب های قدر این زمینه برای انسان فراهم می شود تا بتواند خودش را پاک کند گویا اینکه از مادر متولد شده است. لیله ی قدر را لیله ی قدر بداند و قدر آن مقدرات و مانند آن ها را درک کند و البته اتصال و ارتباط به مقام ولایت در این شب ها مهم است و چه بسا لیله ی قدر را که به لیله ی فاطمه تفسیر کرده اند توجه به مقام ولایت است و حقیقت تبری و تولی را درک کردن است که انشاءالله از خدای متعال انسان طلب بکند که بتوانیم در این زمینه آن توجه شایسته را انشاءالله داشته باشیم.

* لزوم اهتمام بیشتر نسبت به قرآن

با توجه به اینکه شهر رمضان شهر نزول قرآن است خصوصا ما طلبه ها بیشتر باید توجه به قرآن و ابعاد آن داشته باشیم. نه فقط تلاوت، بلکه تدبر و تفکر در آیات الهی هم بیشتر مورد عنایت ما باشد. اینکه خودمان را عرضه ی به قرآن بکنیم. مهم است که معانی آیات را بدانیم و به آنا توجه کنیم. نگاه ما نسبت به قرآن یک نگاه خاص و ویژه یابد باشد، آن را کتاب زندگی بدانیم. کتاب هدایت، کتاب ذکر، کتاب معرفت، کتاب محبت و کتابی که بتواند در حقیقت انسان خودش را بشناسد. این آیه ی ده سوره مبارکه انبیاء که می فرماید لقد أنزلنا إلیکم کتابا فی ذکرکم أفلا تعقلون، خیلی مهم است.

شما اگر می خواهید درباره ی خودتان، شخصیت خودتان، جایگاه انسان درکی داشته باشید فکری داشته باشید معرفتی داشته باشید به قرآن مراجعه کنید. فیه ذکرکم یک معنایش این است که این قرآن درباره ی شما، ماهیت شما، جایگاه شما، سخن می راند و شما را می شناساند به خودتان که بتوانید به آن جایگاه خودتان توجه داشته باشید، نگاه ما نسبت به قرآن این باشد که در حقیقت سخن خالقمان را که محبوب بشر است مطالعه کنیم. به تعبیر امام رحمه الله قرآن نامه ی محبوب است بتوانیم آن را مطالعه و درک بکنیم.

متأسفانه ارتباط طلبه ها با قرآن مطلوب نیست ما باید در این زمینه تجدید نظر بکنیم. استاد بزرگوار ما مرحوم آیت الله العظمی فاضل نقل می کردند یکی از افرادی که به امام نزدیک بودند خصوصا در اواخر عمر امام از ایشان سوال کردند که شما فکر می کنید امام چند مرتبه در روز قرآن تلاوت می کند؟ استاد بزرگوار ما فرموده بودند طبق روال معمولا بایدیک بار باشد. آن فردی که از نزدیکان امام بوده و در حقیقت ارتباط زیادی با امام داشته فرمودند که لاأقل امام سه بار روزانه تلاوت قرآن و قرائت آن را دارند. با قرآن مأنوس هستند، انس با قرآن دارند و این بسیار بسیار مهم است. ما هم باید تلاش کنیم که در حقیقت این انس را ایجاد کنیم و با زبان قرآن هم آشنا بشویم که زبان قرآن زبان ائمه معصومین علیهم السلام است.

قرآن هم کتابی برای یک عصر خاص نیست، بلکه قرآن فراعصری است و در هر زمانی و برای هر ملیتی قابل استفاده است. برخی دنبال این هستند که بگویند مخاطب قرآن عرب است و قرآن نمی تواند یک کتاب جامع بشری باشد. جوابش این است که زبان قرآن زبان عقل و فطرت است و این دیروز و امروز نمی شناسد و همه می توانند از زبان آن بهره مند شوند و استفاده کنند. چه اینکه به پیامبر خود می فرماید و ما أرسلناک الاکافۀ للناس، ما تو را برای همه ی مردم ارسال کردیم تا رحمۀ للعالمین باشی. ما أرسلناک الا رحمۀ للعالمین. زبان قرآن ائمه طاهرین هستند تا انسان با زبان کتاب آشنا نشود فهم درستی از قرآن پیدا نخواهد کرد؛ زیرا انسان آن عقل و فطرتی را که عرض کردیم زبان محتوایی قرآن است به آن توجه داشته باشد، لازمه اش این است که اهل بیت علیهم السلام که من خوطب به هستند و قرآن را به صورت جامع می شناسند و قرآن مجسم هستند، إنما یعرف القرآن من خوطب به، و خود پیامبر اکرم خلقش قرآن است و کان خلقه القرآن باید در حقیقت این ارتباط معنایی با قرآن کریم برقرار شود خصوصا ماه مبارک رمضان که قلوب برای فهم دقیق و عمیق تر قرآن آماده می شود. شاید حکمت اینکه قرآن در این ماه نازل شده آن آمادگی است که انسان در این ماه پیدا می کند و قلوب سعه ی وجودی پیدا می کند و می تواند در حقیقت این حقائق را درک کند.

هر کسی که این ارتباط معنوی و فکری را با قرآن پیدا کند هیچ وقت فقیر نخواهد بود؛ چه اینکه هر کسی نتواند ارتباط با قرآن برقرار کند به غنا و ثروت نخواهد رسید. این تعبیر حضرت امیر سلام الله علیه است که می فرماید: واعلموا أنه لیس علی أحد بعد القرآن من فاقۀ، بعد از ارتباط با قرآن فقر و فقیر بودن بی معنا خواهد بود در رابطه با انسان، انسان به لحاظ معنوی و به لحاظ فکرییک شخصیت غنی و ثروتمندی خواهد بود. لا لأحد قبل القرآن من غنی، و اینطور هم نیست که به اصطلاح بدون ارتباط با قرآن و قبل از قرآن بتواند به ثروت دست پیداکند. پس با قرآن کریم است که انسان بی نیاز می شود و کسی که بی قرآن است هیچ وقت بی نیاز نخواهد بود.

در رابطه با قرآن نکته های بسیار زیادی است که دوستان باید تلاششان بیشتر باشد که بتوانند در حقیقت از این نورانیت قرآن انشاءالله استفاده کنند و بهره مند شوند، در تعبیری که از پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم داریم، فرمودند علیک بتلاوۀ القرآن و ذکر الله عز و جل، فإنه ذکر لک فی السماء و نور فی الأرض، این حدیث در مکارم الأخلاق آمده است که تو را در آسمان یاد می کنند و در زمین به برکت قرآن نورانی می شوی. از امیر المومنین علیه السلام است که می فرماید تعلموا القرآن فإنه أحسن الحدیث. قرآن را یاد بگیرید که بهترینسخن همین قرآن کریم است و تفقهوا فیه فإنه ربیع القلوب و استشفوا بنوره فإنه شفاء الصدور، و از نور آن شفاء و بهبودی بخواهید که آن شفاء دل ها است. و أحسنوا تلاوته، قرآن را نیکو تلاوت کنید فإنه أنفع القصص، که آن سود بخش ترین داستان ها است. تلاش ما ها باید این باشد که در حقیقت لحظه ای از قرآن و عترت جدا نشویم این سفارشی است که پیامبر اکرم دارند و اگر این ارتباط با قرآن برای ما برقرار شود خیلی چیز ها را می توانیم بفهمیم درک کنیم و مسیر زندگی را مشخص کنیم.

خدایا ما را از جمله کسانی قرار بده که کارمان مورد رضایت ولی تو حضرت ولی عصر سلام الله علیه باشد. قطعا ما نسبت به حضرت کوتاهی کرده ایم نسبت به دین تو کوتاهی کرده ایم خدایا به ما توفیق بده که بتوانیم جبران کنیم. اولا کاستی های خودمان را از بین ببریم و جبران کنیم. خدایا این رذایل اخلاقی را که در ما وجود داردتوفیق بده پیرایش کنیم و از بین ببریم و درون ما و نفس ما خالی از رذایل اخلاقی بشود.

خدایا به ما توفیق بده که بتوانیم به فضائل اخلاقی برسیم و از فضلیت های اخلاقی بهره مند شویم و استفاده کنیم، عزت، حکمت، شجاعت، عدالت و اصول دیگر از فضائل اخلاقی را برسیم انشاءالله. اللهم وفقنا لما تحب و ترضی.
انشاءالله دعا بفرمایید ما هم دعاگو هستیم که خداوند همه ی ما را عاقبت به خیر کند. انشاءالله بعد از ماه مبارک رمضان از دهم خرداد ماه ادامه ی بحث فقه را خواهیم داشت و برنامه ی ما این است که بتوانیم این بحث طهارت اهل کتاب را به پایان برسانیم که سال بعد انشاءالله در یک موضوع دیگری خدمت دوستان باشیم و السلام علینا و علیکم و رحمه الله و برکاته.

مطالب مرتبط

• خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ

برچسب

• آیت الله رضا رمضانی
• ماه مبارک رمضان